رييس مرکز تحقيقات چشم با بيان اينکه بيماري ديابت آسيب هاي زيادي بر بخش هاي مختلف بدن ازجمله چشم ها وارد مي کند، اظهار کرد: براساس آمارهاي رسمي، ديابت شايعترين علت اختلال بينايي و کاهش ديد در سنين ?? تا ?? سالگي است.

دکتر مهدي مدرس زاده گفت: ديابت در ايران درحال فراگيرشدن است به طوري که اکنون بيش از ?? درصد ايراني ها به اين بيماري مزمن مبتلا هستند؛ درمان اين بيماري مشکل و طولاني مدت است و در مواردي نيز به درمان جواب نمي دهد و افراد دچار کم بينايي مي شوند.

وي با اشاره به اينکه بالابودن قندخون به علت نبود کنترل مناسب، به عروق پرده شبکيه آسيب مي زند، گفت: در اثر اين بيماري، مولکول هاي بزرگي مانند چربي و پروتئين به همراه آب از عروق شبکيه خارج مي شود و با ايجاد ورم مزمن در پرده شبکيه به سلامت چشم ها آسيب مي زند.

ايشان بالابودن قندخون را سبب تدريجي بسته شدن مويرگ هاي شبکيه دانست و گفت: اين عارضه علاوه بر نرساندن مواد غذايي لازم به شبکيه، سبب رشد عروق غيرعادي در چشم مي شود. ادامه بالابودن قندخون سبب انسداد و بسته شدن مويرگ هاي شبکيه مي شود، گردش خون شبکيه را مختل مي کند و در نهايت نرسيدن اکسيژن و مواد غذايي به شبکيه موجب کم شدن بينايي مي شود.

وي ادامه داد: در اثر انسداد عروق، همچنين رگ هاي غيرعادي و زائد در شبکيه ايجاد که سبب تشکيل بافت هاي غيرطبيعي روي شبکيه مي شود؛ اين بافت هاي غيرطبيعي که خاصيت کششي دارند، سبب چروکيدگي و جدايي پرده شبکيه مي شوند که در اين حالت ديد چشم به حد درک نور کاهش مي يابد و بيمار نيازمند جراحي سنگيني خواهد شد.

** ديابت

ديابت، اختلال سوخت و سازي (متابوليک) در بدن است. در اين بيماري توانايي توليد هورمون انسولين در بدن از بين مي‌رود يا بدن در برابر انسولين مقاوم مي شود؛ بنابراين انسولين توليدي نمي‌تواند عملکرد طبيعي خود را انجام دهد. نقش اصلي انسولين پايين آوردن قندخون توسط سازوکارهاي مختلف است.

ديابت ? نوع اصلي دارد که شامل نوع يک، نوع ? و بارداري است. نوع يک ژنتيکي است و در نوع دو، مقاومت پيش رونده بدن به انسولين وجود دارد که در نهايت ممکن است به تخريب سلول‌ هاي بتاي پانکراس و نقص کامل توليد انسولين منجر شود. در اين نوع از بيماري، عوامل ژنتيکي، چاقي و کم‌تحرکي نقش مهمي در ابتلاي فرد دارند.

افزايش قندخون در درازمدت در بدن، سبب تخريب رگ‌ هاي بسيار ريز در بدن مي‌شود که مي‌تواند اعضاي مختلف بدن همچون کليه، چشم و اعصاب را درگير کند. همچنين ديابت با افزايش خطر بيماري‌هاي قلبي عروقي ارتباط مستقيمي دارد؛ بنابراين غربالگري و تشخيص زودرس اين بيماري در افراد با خطربالا مي‌تواند در پيشگيري از اين عوارض مؤثر باشد، تشخيص و همچنين غربالگري ديابت با انجام آزمايش قندخون ميسر است.

** استحاله ماکولا؛ ديگر علت کاهش بينايي در سنين بالاي ?? سالگي

دکتر مدرس زاده ، بيماري مهم ديگر شبکيه راکه سبب کاهش بينايي مي شود، استحاله ماکولا يا لکه زرد عنوان کرد و گفت: اين بيماري به عنوان مهمترين علت کاهش بينايي در سنين ?? سال به بالا به شمار مي رود؛ در اين بيماري بخشي از شبکيه به نام ماکولا که ديد دقيق مرکزي انسان را تامين مي کند، نازک مي شود، رنگ آن تغيير مي کند و ديد چشم کاهش مي يابد.

مدرس زاده افزود: در مرحله بعد ممکن است، کلافي از عروق خوني غيرعادي در زير ماکولا ظاهر شود که در اين صورت اين عروق زائد به وسيله ترشح چربي، مايع و همچنين خونريزي سبب کاهش شديد ديد مرکزي مي شود.

وي با بيان اينکه اين بيماري سبب نابينايي کامل نمي شوند اما ديد دقيق افراد کاهش محسوسي مي يابد، گفت: ديد اين افراد براي رانندگي، تماشاي تلويزيون، ديدن چهره اشخاص و خواندن و نوشتن مختل مي شود.

مدرس زاده ادامه داد: اين بيماري دو نوع دارد؛ يک نوع خشک است که در اثر آن شبکيه نازک مي شود و رنگ آن تغيير مي کند؛ اين نوع از بيماري قابل درمان نيست و داروهاي مکمل ويتامينه اي که بيمار استفاده مي کند، سبب جلوگيري از پيشرفت بيماري يا کند شدن روند پيشرفت آن مي شود.

وي افزود: نوع ديگر اين بيماري نوع مرطوب است که طي آن ديد مرکزي بسيار کاهش مي يابد؛ در صورتي که افراد مبتلا به اين نوع بيماري به موقع (در ? تا ? هفته اول که ديد آنها دچار مشکل شده است) به پزشک مراجعه کنند، درمان آنها ازجمله روش تزريق دارو به داخل چشم ها موثر و مفيد خواهد بود.