۱- مقدمه و کلیات

۲- چشم انداز هسته پژوهشی

۳- مأموریت هسته پژوهشی

۴- خطوط تحقیقاتی هسته پژوهشی

۵- راهکارهای بلندمدت

۶- نتایج مورد انتظار از اجرای راهبردها

۷- برنامه کوتاه مدت

۸- برنامه میان و بلند مدت

۹- ارکان هسته پژوهشی

۱۰- ترجمان دانش

مقدمه و کلیات :

قرنیه و ساختار آن امروزه از دو نگاه بسیار حائز اهمیت است و بسیاری از تحقیقات معطوف به آن می باشد. یک نگاه خصوصیات اپتیکی قرینه و بخش اصلی ریفراکتیو چشم که بر این اساس کلیه روش های درمانی اصلاح عیوب انکساری به کمک لیزر در قرنیه متمرکز شده است و وابسته به خصوصیات اپتیکی قرنیه و همچنین ساختار مولکولی و خصوصیات بیومکانیک قرنیه می باشد.

در ایران قوز قرنیه یا بیماری کراتوکنوس یکی از مهمترین علل کاهش بینایی در سن بلوغ و شایعترین علت پیوند قرنیه در دو دهه اخیر در ایران است. این بیماری با ایجاد عیب انکساری پیشرونده به صورت نزدی بینی و آستیگماتیسم شروع و با ایجاد آستیگماتیسم نامنظم و نازکی پیشرونده قرنیه، می تواند باعث کاهش شدید بینایی شود. میزان بروز در آمریکا ۲ تا ۴ نفر در ده هزار نفر و در خاورمیانه و به ویژه ایران این شیوع بیشتر و در مطالعات منطقه ای تا ۲ درصد ذکر شده است.

در سالهای اخیر روشهای جدید تشخیصی از طریق انواع پیشرفته تصویربرداری های چشمی باعث کشف بیماری در مراحل اولیه و بهبود نتایج بینایی شده است. همچنین روشهای پیشگیری بیماری مانند corneal cross linking و روشهای درمانی نوین مانند استفاده از لنزهای جدید برای اصلاح عیب انکساری و روشهای منظم کردن و remodeling قرنیه شامل گذاشتن انواع رینگ های داخل قرنیه به کمک لیزر فمتوسکند علاوه بر پیوند تمام ضخامت و نیمه ضخامت قرنیه، مطرح شده است.

لذا برآنیم که عوامل موثر در بروز آن در نژاد ایرانی و سیر رفتاری آن و تاثیر روشهای پیشگیری از پیشرفت بیماری و روشهای جدید درمانی را در سنین مختلف مورد بررسی قرار دهیم. 

خشکی چشم با توجه به شیوع بالا و تاثیر قابل توجه بر کیفیت زندگی که در موارد شدید معادل تاثیر آنژین صدری می باشد، امروزه مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است. با توجه به افزایش سن امید به زندگی در کشورمان در نتیجه افزایش موارد خشکی چشم ناشی از سن، بایستی در ایران نیز اقدامات تشخیصی و درمانی با توجه به امکانات و تسهیلات موجود و تلاش در جهت بهینه و به روز کردن آنها صورت گیرد. با در نظر گرفتن اینکه هنوز نکات مبهم و مورد سوال زیادی در مورد خشکی چشم در دنیا وجود دارد که گاهاً می تواند در هر جامعه و نژادی خصوصیات ویژه داشته باشد لازم است پزشکان متخصص و صاحب تجربه در زمینه خشکی چشم در راستای کشف موارد مورد سوال به انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی با توجه به دانش و تجربیات خود بپردازند تا بتوانند پایه گذار و ارائه دهنده متدهای جدید و متفاوتی تشخیصی و درمانی در ارتباط با مشکل شایع و آزار دهنده خشکی چشم باشند.

امروزه یکی از شایعترین عمل های جراحی انتخابی در بدن اصلاح عیوب انکساری به روش لیزری می باشد که شامل لیزر های سطح قرنیه (LASEK , PRK) و روش های لایه ای Femtosecond assisted LASIK است. بیش از دو دهه از این نوع اعمال می گذرد و امروز اکثر تحقیقات در زمینه چگونگی بهبود نتایج عمل و پایداری نتایج و همچنین ارتقاء کیفیت بینایی می باشد. بر همین اساس سیستم های مختلف لیزری و طرحهای مختلف درمانی مطرح است.

  

چشم انداز هسته پژوهشی : 

هسته پژوهشی قرینه در قالب لاین تحقیقاتی  قوز قرنیه در نظر دارد با فراهم ساختن انواع روشهای تشخیصی مورد نیاز و انجام به موقع روشهای پیشگیری از پیشرفت بیماری و با استفاده از انواع روشهای درمانی نوین، جزو برترین و بهترین مرکز تحقیقات و درمان بیماری قوز قرنیه سطح کشور شده و همچنین جزو مراکز معتبر علمی و قابل استناد در بیماری شایع قوز قرنیه در کشور گردد.

هسته پژوهشی قرینه در قالب لاین تحقیقاتی خشکی چشم در نظر دارد با فراهم ساختن امکانات تشخیص و درمانی  پیشرفته و انجام پروژه های تحقیقاتی و همکاری با واحدهای علوم پایه در راستای مرکزیت بخشیدن برای ارجاع بیماران خشکی چشم به بیمارستان رسول اکرم(ص) و معرفی این مرکز بعنوان یکی از معتبرترین مراکز تحقیقاتی خشکی چشم در کشور و منطقه گام بردارد.

هسته پژوهشی قرینه در قالب لاین تحقیقاتی جراحی های رفراکتیو در نظر دارد با فراهم ساختن امکانات تشخیص و درمانی  پیشرفته و انجام پروژه های تحقیقاتی و همکاری با واحدهای علوم پایه و فنی ومهندسی در راستای مرکزیت بخشیدن برای ارجاع بیماران به بیمارستان رسول اکرم(ص) و معرفی این مرکز بعنوان یکی از معتبرترین مراکز تحقیقاتی در زمینه جراحی رفراکتیو در کشور و منطقه گام بردارد

  

مأموریت هسته پژوهشی: 

- شناسایی فاکتورهای بیولوژیک و نژادی موثر در بیماری قوز قرنیه و خشکی چشم

- شناسایی بیماران در ریسک بیماری و عوامل مستعد کننده قوز قرنیه و عیوب انکساری

- مطالعه بر روشهای جدید و مبتکرانه تشخیص زودهنگام بیماری های فوق

- ارائه روشهای پیشگیری از پیشرفت بیماری و بررسی نتایج آن در بیماران ایرانی

- ارائه روشهای نوین درمانی با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه

- انتقال و بومی سازی تکنولوژیهای تشخیصی، پیشگیری و درمانی جدید خارجی

 فراهم سازی فرصتهای پژوهشی برای اساتید، دانشجویان پزشکی، دانشجویان دکترای تخصصی و سایر گروههای مرتبط - 

خطوط تحقیقاتی هسته پژوهشی :

- قوز قرینه

- جراحی های رفراکتیو

- خشکی چشم

راهکارهای بلند مدت :

- بررسی روشهای تشخیصی و غربالگری جهت کاهش احتمال عدم تشخیص بیماری قوز قرینه در مراحل ابتدایی

- بررسی نتایج و کاهش عوارض روشهای پیشگیری بیماری قوز قرنیه

- بررسی نتایج و کاهش عوارض انواع روشهای درمانی و انتخابب بهترین روش و موثرترین روش درمانی در مراحل مختلف بیماری قوز قرنیه

 - تحقیق و تلاش جهت تولید محصولات تشخیصی و درمانی ملی برای خشکی چشم

- بی نیازی به محصولات درمانی از جمله اشک های مصنوعی خارجی

- تولید تکنولوژی بومی جهت اقدامات تشخیصی و درمانی برای خشکی چشم

- تولید محصولات بومی جهت درمان خشکی چشم

- تولید و انتشار دانش پزشکی در زمینه تشخیص و درمان خشکی چشم

نتایج مورد انتظار از اجرای راهبردها :

- ایجاد guideline قابل استناد در سطح کشور از نظر روشهای تشخیصی و درمانی در شرایط مختلف

- انتخاب روش درمانی ارجح در مراحل مختلف بیماری

- اصلاح روشهای درمانی اخیر و ترکیب روشهای درمانی جهت بهبود نتایج بینایی

- ایجاد شبکه سراسری غربالگری در خانواده ها و بیماران با ریسک بالای احتمال ابتلا به بیماری

- تعیین شیوع خشکی چشم در جامعه ایران

- بررسی و تعیین علل و فاکتورهای خطر در ایجاد خشکی چشم

- تولید درمان های نوین خشکی چشم

- کاهش عوارض ناشی از خشکی چشم

- بهبود کیفیت زندگی در بیماران خشکی چشم

- ارائه Guideline در مورد انتخاب بیمار، روش درمانی ترجیحی و مدیریت عوارض

- تعیین روشهای ارزیابی و تصویر برداری لازم قبل از عمل در جهت کاهش حداکثری خطاهای تشخیصی

- تعیین روشهای درمانی لیزری ترجیحی در شرایط مختلف عیوب انکساری و محدودیت ها

برنامه کوتاه مدت :

- به پایان رساندن طرح ها و مطالعات در حال انجام

- معرفی درمانگاه تشخیص و درمان قوز قرنیه

- معرفی درمانگاه لنز جهت درمان بیماران قوز قرنیه و بررسی نتایج آن

- شروع مطالعات جدید با توجه به مشکلات و نکات مبهم در تشخیص و درمان خشکی چشم

- تالیف مقالات

- چاپ کتاب در مورد خشکی چشم

- تاسیس انجمن خشکی چشم در ایران

- انتقال و بومی سازی تکنولوژی های خارجی در زمینه تشخیص و درمان خشکی چشم

برنامه میان و بلند مدت :

- برگزاری کارگاه های و سمینار های در خصوص قوز قرنیه  و خشکی چشم و جراحی های رفراکتیو

- ثبت اطلاعات بیماران و پروسه درمانی قوز قرنیه آنها در بانک اطلاعات معتبر

- تدوین guideline کاربردی در تشخیص و درمان بیماران قوز قرنیه و خشکی چشم

-  تبادل دانش و اطلاعات در زمینه خشکی چشم با سایر مراکز

- انجام مطالعات چند مرکزی در ارتباط با خشکی چشم

- تولید محصولات درمانی نوین و بومی

- تولید محصولات درمانی ترجمه دانش در سطح بین المللی

- بهبود کیفیت زندگی در بیماران خشکی چشم با تشخیص و درمان بموقع و کاهش عوارض

- ارتقا سطح دانش عموم جامعه در مورد خشکی چشم

ارکان هسته پژوهشی :

- دکتر حسین آقایی : مسئول هسته

- دکتر لیلا غیاثیان : دستیار هسته

- دکتر سید جواد هاشمیان، دکتر محمد جعفر قائم پناه، دکتر محمدرضا فروتن  اعضا  هیئت علمی سگمان قدامی

- گروه های علوم پایه و فنی مهندسی مرتبط